پایان نامه رابطه سلامت سازمانی با تعهد مدیران

چکیده

مدیریت منابع انسانی یکی از فرایندهای مدیریتی و پشتیبانی در همه سازمانهای بزرگ، است. از این فرایند انتظار می رود، مانند سایر فرایندهای مدیریتی و پشتیبانی، حمایتهای لازم را از برنامه های استراتژیک به عمل آورده و از واحدهای صف پشتیبانی نماید.

یکی از عوامل دستیابی به اهداف استراتژیک سازمان، تعهد کارکنان نسبت به سازمان است. تعهد کارکنان به سازمان مولد دارایی های نامشهود است، به تعبیری می توان تعهد کارکنان را یک هدف (نه یک وسیله) هم تلقی کرد.

هنگامی هم که سازمان سالم باشد نیز کارکنان و مدیران حسی همانند وقتی که تعهد آنها بالا است را دارند. از طرفی سازمان سالم فقط در کنار یک مدیریت و رهبری قوی، عاقلانه و شورانگیز به وجود می آید. نقش مدیران در سلامت سازمانی زمانی بیشتر مشخص می شود که معلوم شود آنها عاملان کلیدی برای ایجاد تغییر در سازمانها به منظور حرکت دادن سازمان به سوی سلامت بیشتر باشند و به همین دلیل، در سالهای اخیر پویایی شگرفی برای فهم، شناسایی و بازسازی سازمانها صورت گرفته است.

از اهداف اساسی این تحقیق بررسی رابطه بین سلامت سازمانی و تعهد مدیران در شرکتهای تعاونی مهر شوشتر می باشد. تجزیه و تحلیل داده های آماری حاصل از نمونه آماری مدیران و کارشناسان شرکتهای تعاونی مهر شوشتر، همبستگی معنادار و مثبت با ضریب همبستگی و عدد معنی داری میان سلامت سازمانی و تعهد مدیران را نشان می-دهد که بیان کننده این موضوع است که از عوامل مهم و تاثیر گذار بر تعهد مدیران، سلامت سازمانی می باشد و بایستی برای افزایش تعهد مدیران نسبت به سازمان به آن توجه خاصی شود.

واژگان کلیدی

تعهد مدیران، سلامت سازمانی، مولفه های سلامت سازمانی، مولفه های تعهد مدیران

بیان مساله

امروزه سازمان ها شاهد تغییرات سریع و غیر قابل پیش بینی زیادی در محیط پیرامون خود هستند. محیطی که در آن، رقابت فزاینده جهانی، توسعه و گسترش فناوری اطلاعات و تغییرات در ویژگی های جمعیت شناختی نیروی انسانی و مشتریان در قلب تغییرات قرار دارند. از سوی دیگر، توسعه و رشد هر جامعه ای در گرو داشتن سازمان های سالم است. یک سازمان سالم جایی است که افراد دوست دارند در آن کار کنند و افتخار می کنند که بخشی از آن سازمان هستند. از نظر لایدن و کلینگل سلامت سازمانی مفهوم تقریبا تازه ای است و شامل توانایی سازمان برای انجام وظایف خود به طور مؤثر در راستای رشد و بهبود سازمانی است. یک سازمان سالم جایی است که افراد می خواهند در آنجا بمانند و کار کنند و خود افرادی سودمند و مؤثر باشند. از طریق سلامت سازمانی می توان استعدادهای اعضا را شناسایی کرد تا با استفاده از آنها، اهداف سازمانی به شکل مطلوبی تحقق پیدا کنند.

از سوی دیگر اهمیت عامل انسانی و نقش منحصر به فرد آن باعث شده تا این عامل به عنوان مهم ترین سرمایه سازمان ها به شمار رود و هر چه این سرمایه از کیفیت مطلوب و بالاتری برخوردار گردد، موفقیت، بقا و بهبود سازمان بیشتر خواهد شد. لذا باید در مورد بهبود کیفی نیروی انسانی سعی فراوان نمود، چرا که این اقدام هم به نفع سازمان است و هم به نفع افراد. اما تنها آموزش های تخصصی شامل این اقدام نمی گردد. بلکه بهبود نگرش ها و تعدیل ارزش های افراد را نیز شامل می شود، با توجه به این که هر چه اعضای سازمان، بیشتر ارزش های سازمان را بپذیرند و بیشتر خود را متعلق به سازمان بدانند و خود را ملزم به تلاش در راه نیل به اهداف آن بدانند، احتمال موفقیت سازمان بیشتر خواهد شد. یکی از مهم ترین نگرش ها در مورد این سرمایه عظیم، تعهد سازمانی است.

تعهد، نوعی نگرش و احساس درونی فرد نسبت به سازمان، شغل یا گروه است که در قضاوت ها، عملکرد و وفاداری وی نسبت به سازمان تأثیر گذار است. بسته به ماهیت یک سازمان، میزان وفاداری آن در سرنوشت و بقایش تأثیر گذار است. دلایل زیادی وجود دارد که چرا سازمان ها باید تعهد سازمانی اعضای خود را افزایش دهند: اولا تعهد سازمانی یک مفهوم نسبتا جدید بوده و به طور کلی با وابستگی و رضایت شغلی متفاوت است. ثانیا تحقیقات نشان داده که تعهد سازمانی با پیامدهایی از قبیل رضایت شغلی، حضور، عملکرد و تمایل به ترک خدمت رابطه دارد.

این ضرورت در تعاونی ها به عنوان بنگاه های اقتصادی - اجتماعی که در غالب کشورهای جهان اعم از پیشرفته و در حال توسعه نقشی اساسی در توسعه پایدار و تحقق عدالت اجتماعی ایفاء می نماید، بیش از پیش احساس می گردد. زیرا موفقیت این بنگاه ها زمینه ساز تحقق اهداف اجتماعی و اقتصادی کشور از جمله افزایش مشارکت های مردمی و دخالت مردم در انجام فعالیت های اقتصادی، توسعه عدالت اجتماعی و افزایش اشتغال خواهند بود. شرکت های تعاونی مسکن مهر نیز از این قاعده مستثنی نیستند. ولی آمارها حکایت از بی ثباتی، عدم شفافیت، نرخ بالای تغییرات، عدم توانایی در پاسخ گویی سریع به تغییرات، بهره وری کم و در کل بر دوش کشیدن سهم بسیار اندک از اقتصاد کشور علیرغم سهم سی و سه درصدی فرض شده برای این بخش دارد، که علل و عوامل مختلف در این امر سهیم می باشند. بر همین اساس این پژوهش با هدف بررسییکی از موضوعات مهم یعنی سلامت سازمانی با تعهد مدیران در شرکت های تعاونی مسکن مهر شهرستان شوشتر صورت گرفته (شهرستان شوشتر دارای بیش از 150 شرکت تعاونی مسکن بصورت فعال ونیمه فعال می باشد وهریک از شرکت های تعاونی نیز تعداد 4 مدیر بشرح سه نفر عضو هیات مدیره و یک نفر مدیرعامل می باشد که در حال حاضردرحال ساخت وساز بالغ بر شش هزار واحدمسکونی می باشند) و در پایان نامه حاضر در پی پاسخ به این پرسش اساسی هستیم که آیا بین سلامت سازمانی با تعهد مدیران در شرکت های مذکور ارتباطی وجود دارد یا خیر؟

دلایل توجه به تعهد سازمانی

چرا یک سازمان بایستی سطح تعهد سازمانی اعضایش را افزایش دهد؟ تحقیقات متعددی در رابطه با تعهد و ارتباط آن با متغیرهای دیگر صورت گرفته است؛ تعهد سازمانی با وابستگی و رضایت شغلی تفاوت دارد. تحقیقات نشان داده است که تعهد سازمانی با پیامدهایی ازقبیل رضایت شغلی ، حضور، رفتار سازمانی فرا اجتماعی و عملکرد شغلی رابطه مثبت و با تمایل به ترک شغل رابطه منفی دارد.

ابعاد تعهد سازمانی

در مطالعات رفتار سازمانی، تاکید بر نگرش های مربوط به کار می باشد و بیشتر این مطالعات در ارتباط با سه نگرش وابستگی شغلی، رضایت شغلی و تعهد سازمانی است. تعاریف متفاوتی از تعهد در ادبیات موضوع یافت می شود که هریک ازآنها یکی ازسه موضوع کلی وابستگی عاطفی، درک هزینه ها، و احساس تکلیف را منعکس می کنند.

الف- وابستگی عاطفی

عمومی ترین شیوه برخورد با تعهد سازمانی در ادبیات مربوطه، شیوه ای است که تعهد به عنوان وابستگی عاطفی و روانی به سازمان در نظر گرفته می شود که براساس آن فردی که شدیداً متعهد است، خود را با سازمان تعیین هویت می کند، در سازمان مشارکت می کند و در آن درگیر می شود و از عضویت در سازمان لذت می برد.

ب-درک هزینه ها

تعهد به عنوان تمایل به انجام فعالیتهای مستمر بر اساس تشخیص و درک فرد نسبت به هزینه های ناشی از ترک سازمان تعریف می گردد. بر این اساس، هر قدر فرد تصور کند در صورت ترک خدمت هزینه های زیادی متوجه او خواهد شد، تمایل به ماندن در سازمان و احساس تعهد به آن در او بیشتر خواهد شد.

ج-احساس تکلیف

در نهایت شیوه ای که کمتر رایج بوده ولی جای بحث دارد این است که تعهد را به عنوان یک اعتقاد و باور در رابطه با مسئولیت فرد به سازمان بینند. واینر در سال 1982 تعهد را به عنوان مجموع فشارهای هنجاری درونی شده برای انجام فعالیت ها به طریقی که اهداف و منافع سازمان حاصل شود تعریف می کند.

سلامت سازمانی

تاریخچه سلامت سازمانی

اصطلاح سلامت سازمانی نخستین بار در سال 1969 توسط مایلز در مطالعه جو سازمانی مدارس به کار برده شد.

از نظر مایلز سلامت سازمانی به وضعی فراتر از اثربخشی کوتاه مدت سازمانی دلالت داشته و به مجموعه ای از خصایص نسبتا پر دوام اشاره می کند و عبارت است از دوام و بقای سازمان در محیط خود، سازگاری با آن و ارتقاء و گسترش توانایی سازمان برای سازگاری بیشتر این اصطلاح که نخستین بار برای بیان جنبه ی تداوم و بقای سازمان مورد استفاده قرار گرفت، بر اساس کار پارسونز ، بیلز و سیلز، توسط هوی و تارتر و هوی و میکسل به عنوان توانایی سازگاری سازمان با محیط خود، ایجاد هماهنگی میان اعضای سازمان و دست یابی به اهداف آن تعریف شد.